Tarih Bilimi Nedir 1
Gün, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan vakaların incelenmesinin huzurı dizi, bu olaylarla alakadar bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]
İnsan yahut âdem evladı-dışı başkalıkı gözetmeksizin, ülke ve mevsim aralığının kestirildiği bir geçmiş mevsim dilimde, sebep-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan tarih, rastgele bir bilgi kümesine dahil edilmez; çünkü tarih, her yerın evvelini inceleyebilecek kadar geniş bir disiplindir. İnsanlık evveli kavil konusu evetğunda, gökçe yazının icadından önceki zamanlara “tarih öncesi” denir.
Günî tetkik, geçmiş zamandaki vakalara ilişikli bütün bilgilerin, vakaların vuku bulduğu devrin şartları basar önüne aldatmaınarak, olanaklı evetğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanmış olan vakaların bir henüz evetşanabilmesi gibi bir mümkünlık olmadığından doğa bilimlerindeki gibi deney ve gözleme dayanamaz.
Gün sözcüğünün Batı dillerindeki şerik mukabillığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (valörı “anket”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, ses seda alma yoluyla selen edinme anlamlarında kullanılan sözcük, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının huzurı dizi çok henüz geniş bir valör dâhilğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve hatta derece derece doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın teşhismıyla tarih, “doğrulanmış olgular kümesi”nden özge bir şey değildir.[5]