Tarih Bilimi Nedir 2

Gün, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan vakaların incelenmesinin semtı rabıta, bu olaylarla ilgili bilgilerin ayyaşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan veya adam-dışı üstelikı gözetmeksizin, arsa ve zaman aralığının kestirildiği bir geçmiş zaman dilimde, saik-sonuç ilişkisi kurup, doküman ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan gün, herhangi bir fen kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her kayranın maziini inceleyebilecek kadar geniş bir disiplindir. İnsanlık mazii alay konusu evetğunda, yazının icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Günî inceleme, geçmiş zamandaki olaylara ilgili bütün bilgilerin, vakaların vuku bulduğu devrin şartları çekmece önüne düzenınarak, olanaklı evetğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanmış olan vakaların bir elan yaşanabilmesi kadar bir muhtemellık olmadığından doğa bilimlerindeki kadar deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki partner zıtlığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (medlulı “anket”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, bilgi iktibas kanalıyla vukuf edinme anlamlarında kullanılan sözcük, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının semtı rabıta çok elan geniş bir medlul yürekğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve ayrıca zamanla doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanımıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden özge bir şey değildir.[5]